Σε μια δύσκολη για την κοινωνία μας συγκυρία και υπό συνθήκες πανδημίας η Πολιτεία οφείλει να διασφαλίζει με κάθε μέσο την κοινωνική συνοχή και την εξασφάλιση πόρων ιδίως στις κατηγορίες που πλήττονται περισσότερο. Βασικός άξονας της κοινωνικής πολιτικής είναι και ο ΟΑΕΔ που επιτελεί διαχρονικά κοινωνικό έργο κυρίως μέσω των προγραμμάτων επιδότησης των ανέργων.
Ένα άγνωστο για τους πολλούς εργαλείο είναι ο Ειδικός Λογαριασμός Ανεργίας Αυτοαπασχολουμένων, ο οποίος ιδρύθηκε (με λογιστική και οικονομική αυτοτέλεια) δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 44 Ν.3986/2011. Με τη διάταξη αυτή όλοι οι αυτοπασχολούμενοι και ελεύθεροι επαγγελματίες (τ.ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑ) καταβάλλουν το ποσόν των 120 ευρώ ετησίως ως εισφορά υπέρ ανεργίας. Επιπροσθέτως οι έμμισθοι ασφαλισμένοι φορέων Δημοσίου και Οργανισμών καταβάλλουν 1% επί των αποδοχών τους +2% ειδική εισφορά αλληλεγγύης ανεργίας κατ’άρθρο 38παρ.2α΄Ν.3986/2011.
Διαβάζοντας την αιτιολογική έκθεση του Νόμου θα δούμε ότι σκοπός αυτού του λογαριασμού είναι να μην μένουν ασφαλιστικά απροστάτευτοι οι αυτοαπασχολούμενοι και για την αντιμετώπιση των βιοποριστικών αναγκών που προκύπτουν από τη διακοπή του επαγγέλματος.
Επίσης άγνωστη στους πολλούς είναι η τροποποίηση της ανωτέρω διάταξης με το Ν.4488/2017, με τον οποίο προστέθηκε δεύτερος σκοπός (πέραν του αρχικού περί χορήγησης βοηθήματος ανεργίας) που είναι "η ενίσχυση της απασχόλησης των προσώπων που καλύπτονται από τους ανωτέρω κλάδους". Στα πλαίσια της εξουσιοδότησης της άνω διατάξεως εκδόθηκε η ΚΥΑ (Εργασίας κλπ - Οικονομικών) Αριθμ. οικ. 45857/772 "Πρόγραμμα ενίσχυσης της απασχόλησης 40.000 αμειβόμενων με Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών, με μετατροπή της σύμβασης παροχής ανεξάρτητων Υπηρεσιών σε σύμβαση εξαρτημένης εργασίας".
Με την ΚΥΑ αυτή μέρος των αποθεματικών του Λογαριασμού Ανεργίας τ. ΕΤΑΑ ποσού διατίθεται για την επιδότηση εργοδοτών που απασχολούν αμειβόμενους με Τιμολόγιο Παροχής Υπηρεσιών, υπό τον όρο μετατροπής των συμβάσεων αυτών σε συμβάσεις εργασίας.
Είναι πρωτοφανής αυτή η διάταξη και εκφεύγει του αρχικού σκοπού, αφού οι πόροι που διασφαλίζονται με τις εισφορές επί κατηγοριών ελευθέρως ασκούντων το επάγγελμα, καταλήγουν να ενισχύουν εργοδότες.
Εκεί φυσικά που η κατάσταση εκφεύγει των ορίων της Χρηστής Διοικήσεως και της Κοινωνικής Ευαισθησίας, είναι η με καθυστέρηση 7 ετών έκδοση της σχετική Υπουργική Απόφαση για τη χορήγηση βοηθήματος ανεργίας στους επιστήμονες δια της δημοσιεύσεως νέας ΥΑ Φ. 10043/43602/Δ18.2592 (ΦΕΚ Β΄3496 2018) «Καταβολή βοηθήματος αυτοτελώς και ανεξαρτήτως απασχολούμενων κατ’ εφαρμογή της παρ. 2 του άρθρου 44 του ν. 3986/2011 (Α ́ 152), όπως ισχύει στους ασφαλισμένους του ΕΦΚΑ (τέως ΕΤΑΑ).».
Εν ολίγοις επί 7 έτη οι επιστήμονες κατέβαλαν την εισφορά υπέρ του Ειδικού Λογαριασμού Ανεργίας χωρίς να μπορούν να επιδοτηθούν σε περίπτωση υποαπασχόλησης ή διακοπής επαγγέλματος.
Την ως άνω Υπουργική Απόφαση έχει προσβάλλει ο ΔΣΑ, το ΤΕΕ και μέλη τους με αίτηση ακύρωσης ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας, λόγω των αυστηρών όρων και προϋποθέσεων που ουσιαστικά ακυρώνουν τον σκοπό χορήγησης βοηθήματος στους αυτοαπασχολούμενους που έχουν ανάγκη.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που μπορούμε να διαθέτουμε ελάχιστοι επιστήμονες έχουν καταφέρει να επιδοτηθούν, λόγω των αυστηρών κριτηρίων που τίθενται από την Υπουργική Απόφαση. Χαρακτηριστική περίπτωση ήταν η περίπτωση των εμμίσθων δικηγόρων του Κτηματολογίου που απολύθηκαν με Νόμο της προηγούμενης Κυβέρνησης και δεν είχαν τις προϋποθέσεις λήψης του επιδόματος, λόγω εισοδηματικών κριτηρίων, παρόλο που κατέβαλαν διπλές εισφορές υπέρ ανεργίας (120 ευρώ το χρόνο και κρατήσεις επί της αντιμισθίας τους).
Κατόπιν αποφάσεως της Ολομέλειας των Δικηγορικών Συλλόγων εστάλη χτες σχετική επιστολή προς τον αρμόδιο Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και στο Διοικητή ΟΑΕΔ, με την οποία ζητείται λογοδοσία για την τύχη του άνω Ειδικού Λογαριασμού και την άμεση αξιοποίηση των κεφαλαίων του.
Θα είναι χρήσιμο να πληροφορηθούμε όλοι για την τύχη των κεφαλαίων του Ειδικού Λογαριασμού αυτού και αν εκπληρώνει το σκοπό για τον οποίο θεσμοθετήθηκε και για τον οποίο πληρώνουν επί 9 έτη οι ασφαλισμένοι.
Πολύ φοβάμαι ότι αυτό δεν συμβαίνει και αν αυτό πράγματι αποδειχθεί, ίσως είναι η ώρα καταργήσεώς του και της άμεσης επιστροφής των αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών στους ασφαλισμένους.
Αναμένουμε λοιπόν….